«Πολιτική βούληση για την διεκδίκηση των πολεμικών οφειλών προς την Ελλάδα» ήταν ο τίτλος της θεματικής της δεύτερης συνεδρίας του τετραήμερου διαδικτυακού συνεδρίου που διοργανώνει ο Δήμος Διστόμου Αράχωβας Αντίκυρας στο πλαίσιο των Επετειακών Εκδηλώσεων Μνήμης της Σφαγής της 10ης Ιουνίου 1944, η οποία διεξήχθη χθες Δευτέρα, 7 Ιουνίου.
H κα Φαίη Μαυραγάνη, δημοσιογράφος, η οποία συντόνισε τις εργασίες της συνεδρίας, καλωσόρισε τους ομιλητές και το κοινό αναφερόμενη στην καταγωγή της από το Δίστομο και στις αφηγήσεις της Σφαγής που εγγράφηκαν στην ατομική και συλλογική μνήμη, καθιστώντας το αίτημα της δικαίωσης ζήτημα ηθικής τάξης.
Ο κ. Γιάννης Σταθάς, δήμαρχος Διστόμου Αράχωβας Αντίκυρας, ως εισηγητής του θέματος της δεύτερης συνεδρίας, εκκινώντας από τη βιωμένη εμπειρία της μνήμης της σφαγής του Διστόμου, τόνισε την ανάγκη της ενίσχυσης της ιστορικής γνώσης και συνείδησης, προκειμένου να αποφευχθεί η επανάληψη και η διαιώνιση των εγκλημάτων κατά της Ανθρωπότητας. Σε αυτό το πλαίσιο ενέταξε την έλλειψη πολιτικής βούλησης να νομιμοποιηθεί με την υπογραφή του εκάστοτε υπουργού Δικαιοσύνης ο αγώνας των απογόνων των θυμάτων του Διστόμου για τη δικαίωση. Στο σημείο αυτό ο κ. Σταθάς αναφέρθηκε και στα δύο μοναδικά στοιχεία που αποτελούν την ουσία της μαρτυρικής μνήμης της Σφαγής του Διστόμου και υπαγορεύουν τη συνέχιση του αγώνα: στη δικαστική απόφαση και στα οστά των σφαγιασθέντων.
Ο κ. Φάνης Σπανός, περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας, ευχόμενος καλή επιτυχία στις εργασίες του συνεδρίου,έκανε λόγο για την πρώτη του επίσκεψη στο μαρτυρικό Δίστομο, όπου, όπως ανέφερε, συνάντησε «ανθρώπους μελαγχολικούς». Η εμπειρία του αυτή ενίσχυσε την απόφασή του να συνταχθεί και ο ίδιος με τους προκατόχους του και την κοινότητα των Διστομιτών στο δίκαιο αίτημα της ηθικής δικαίωσης, καθώς μόνο αυτή θα καταπραΰνει το τραύμα. Στη συνέχεια της ομιλίας του ο Περιφερειάρχης ανακοίνωσετην απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου για την χρηματοδότηση της αναβάθμισης του Μουσείου Θυμάτων Ναζισμού Διστόμου.
Ο κ. Αθανάσιος Παπαδόπουλος, δήμαρχος Καλαβρύτων και πρόεδρος του Δικτύου Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών της Ελλάδας της περιόδου 1940-1945, εμφανώς συγκινημένος αναφέρθηκε στο συλλογικό τραύμα του ολοκαυτώματος των Καλαβρύτων, του αποτρόπαιου εγκλήματος των γερμανικών κατοχικών δυνάμεων, η μνήμη του οποίου αποτελεί ευθύνη και οφειλή. Όπως χαρακτηριστικά τόνισε, «κάθε έγκλημα χωρίς τιμωρία ενέχει τις προϋποθέσεις της επανάληψης».
Ο Dr. Marco De Paolis, ο Ιταλός Γενικός Στρατιωτικός Εισαγγελέας, γνωστός για την πολύχρονη δικαστική του έρευνα για τα εγκλήματα που διέπραξαν οι στρατιωτικές γερμανικές δυνάμεις σε βάρος του άμαχου πληθυσμού της Ευρώπης κατά τη διάρκεια του Β’ ΠΠ, βραβευμένος με διεθνείς διακρίσεις, σε μια ομιλία με ιδιαίτερη βαρύτητα έκανε λόγο για την Επανορθωτική Δικαιοσύνη υπέρ θιγομένων κοινοτήτων, μια διαδικασία που επιβάλλει τη συλλογική τιμωρία στις περιπτώσεις που η εξατομικευμένη δικαιοσύνη είναι αδύνατη και θέτει στο επίκεντρο τη χαμένη αξιοπρέπεια του θύματος. Όπως τόνισε ο Dr. De Paolis «η ανάκτηση της αξιοπρέπειας επιτυγχάνεται μόνο μέσω της τιμωρίας των θυτών».
Hκα Heike Hänsel, μέλος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του κόμματος Die Linke στη Γερμανική Ομοσπονδιακή Βουλή, εστίασε την ομιλία της στο ζήτημα των Αποζημιώσεων στο Γερμανικό Κοινοβούλιο, τονίζοντας ότι οι αποζημιώσεις αποτελούν τον μοχλό της δικαίωσης των θυμάτων των εγκληματιών πολέμου. Για το λόγο αυτό επιβάλλεται να ενισχύεται η επανορθωτική δικαιοσύνη με πρακτικές ατομικής αποζημίωσης, οι οποίες βαρύνουν αποκλειστικά και μόνο τη χώρα των θυτών. Η κα Hänsel έκλεισε την εισήγησή της με μια αναφορά στο Ελληνογερμανικό Ταμείο για το Μέλλον, λέγοντας ότι η λειτουργία του δεν πρέπει να αντικαταστήσει το αίτημα για τις αποζημιώσεις, ενώ επέκρινε τις πρακτικές των γερμανικών κυβερνήσεων να αρνούνται κατηγορηματικά το διάλογο για τις αποζημιώσεις μέσω της πολιτιστικής διπλωματίας.
Ο κ. Μιλτιάδης Σφουντούρης, Δικηγόρος Αθηνών, μέλος του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Διστόμου Αράχωβας Αντίκυρας, αλλά και μέλος του Συλλόγου Συγγενών Θυμάτων της Σφαγής της 10ης Ιουνίου 1944, επικεντρώθηκε στην περίπτωση του Διστόμου, προκειμένου να αναδείξει τη διαχρονική, διακομματική έμπρακτη έλλειψη βούλησης της Πολιτείας για τη διεκδίκηση των πολεμικών οφειλών και στάθηκε ιδιαίτερα στο ότι δεν άλλαξε ο νόμος που επιβάλλει την υπογραφή του Υπουργού Δικαιοσύνης για την εκτέλεση αποφάσεων υπέρ των θυμάτων. Επισήμανε επίσης την ανάγκη κατάργησης του δικαστικού ενσήμου στις αγωγές θυμάτων και απογόνων τους κατά των θυτών.
